Belediyelerin gelir kapısı kapanıyor: AYM, teknik altyapı bedelini iptal etti!
Anayasa Mahkemesi (AYM), belediyelerin yapı ruhsatı aşamasında talep ettiği "teknik altyapı bedeli" uygulamasını Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti.
Anayasa Mahkemesi (AYM), belediyelerin yapı ruhsatı aşamasında talep ettiği "teknik altyapı bedeli" uygulamasını Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. Karar, bugünkü Resmi Gazete’de yayımlandı ve 9 ay sonra yürürlüğe girecek.
İptal edilen düzenleme, İmar Kanunu’nun 23. maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alıyordu. Bu hüküm, kanalizasyon ve içme suyu gibi altyapı hizmetleri tamamlanmamış bölgelerde yapı ruhsatı verilmesi için, başvuru sahibinden "teknik altyapı bedeli" alınmasını öngörüyordu.
Ancak zamanla belediyeler, söz konusu bedeli sadece altyapı eksikliği bulunan alanlarda değil, altyapısı tamamlanmış bölgelerde dahi talep etmeye başlamış; hatta yapı ruhsatı başvurusu yapılan tüm parseller için uygulamaya geçmişti. Bu durum, uygulamanın kapsamının yasal sınırların dışına çıktığı eleştirilerine neden olmuştu.
Mülkiyet Hakkı İhlali
Yüksek Mahkeme, kararında teknik altyapı bedelinin nasıl hesaplanacağına dair yasal bir ölçüt bulunmadığını vurgulayarak, bunun mülkiyet hakkının ihlali anlamına geldiğine hükmetti.
Kararda, "Ödenmesi öngörülen teknik altyapı bedelinin hesaplanmasına ilişkin olarak herhangi bir ölçüt belirlenmeksizin yürütme organına sınırları ve kapsamı belirli olmayan bir yetki tanınması, mülkiyet hakkının kanunla sınırlanması ilkesiyle bağdaşmamaktadır." ifadelerine yer verildi.
"Şekli Değil, Esaslı Bir Yasa Olmalı"
AYM, kamu idaresine yönelik uyarısında, temel haklara getirilen sınırlamaların yalnızca şekli olarak bir kanuna dayanmasının yeterli olmadığını, aynı zamanda bu sınırlamanın ilkeleri ve çerçevesinin de yasayla belirlenmiş olması gerektiğini vurguladı.
Danıştay’dan da Uyarı Gelmişti
Belediyelerin altyapısı tamamlanmış bölgelerde de bu bedeli istemesi uzun süredir eleştirilmekteydi. Danıştay daha önce verdiği bir kararda, "Uyuşmazlık konusu alanın yapılaşmış bir alan olup teknik ve sosyal altyapısı mevcut olduğundan 3194 sayılı İmar Kanununun 23. maddesi uyarınca altyapı katılım bedeli alınamayacağı" uyarısında bulunmuştu.
Danıştay ayrıca, mevcut altyapının genişletilmesi ya da yenilenmesi gibi durumlarda, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu kapsamında harcamalara katılma payı alınabileceğini belirtmişti.
Karar Oybirliğiyle Alındı
Anayasa Mahkemesi’nin oybirliğiyle aldığı bu karar, 9 ay sonra yürürlüğe girecek. Bu sürecin ardından, belediyeler artık yapı ruhsatı sürecinde "teknik altyapı bedeli" adı altında bir bedel talep edemeyecek.
